Psychologiepraktijk Zayla Hogervorst
Hoogsensitiviteit in het kort
Verschil hooggevoeligheid en hoogsensitiviteit
Hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid zijn twee woorden voor hetzelfde fenomeen.
Wat is hoogsensitiviteit, hooggevoeligheid?
Het is geen stoornis binnen de psychologische wetenschappen, maar een eigenschap.
Omschrijving: eigenschap waarbij je gevoelig bent voor prikkels. Ze komen vaker en sterker binnen en het kost meer moeite en tijd om ze te verwerken dan gemiddeld.
Hoogsensitiviteit en prikkels
Overprikkeling vindt plaats via de zintuigen. Enkele voorbeelden:
Je hebt bijvoorbeeld last van fel licht, harde geluiden of smakkende eters.
Of kleding en schoenen geven irritatie: Het kriebelen van wol of merkjes in je nek.
Sterke smaken vind je lastig, of je proeft juist heel subtiele dingen. Of textuur van het eten is lastig of juist fijn.
De zintuigen:
Zintuig |
Anatomie |
Waarneming |
Handeling |
1) Zicht |
Ogen |
Kleur, licht |
Zien |
2) Reukzin |
Reukzintuig |
Geur |
Ruiken |
3) Gehoor |
Slakkenhuis |
Geluid |
Horen |
4) Tastzin |
Huid |
Aanraking |
Voelen |
5) Smaakzin |
Tong |
Smaak |
Proeven |
6) (Intuïtie*) |
*Intuïtie heeft geen anatomisch aantoonbaar orgaan en is daarom officieel geen zintuig.
Mogelijke voor en nadelen van Hoogsensitiviteit.
Veel mensen komen naar mij toe omdat ze last hebben van hun hooggevoeligheidseigenschappen. Maar er zijn ook voordelen.
Mogelijke voordelen van hoogsensitiviteit:
- Meer genieten van smaken: lekker eten, mogelijkheid om een goede kok te worden, wijnproever etc.
- Meer genieten van geuren: bijvoorbeeld herfstgeur, geur van eten.
- Meer genieten van de natuur: bloemen, dieren, goed voor het milieu.
- Creativiteit en fantasie zijn vaak goed ontwikkeld: anderen vermaken met verhalen/ toneel/ kunst e.d.
- Meer genieten van persoonlijk contact: mensen aanvoelen en zo zijn diepere relaties mogelijk.
- Intuïtie is vaak boven gemiddeld: waarschuwen voor gevaar, anderen aanvoelen.
- Diepe verbinding kunnen voelen met alles en iedereen om je heen, en daarvan genieten.
- Positieve gevoelens overnemen van anderen.
- Perfectionisme heeft ook goede kanten: dingen afmaken, dingen goed doen.
Mogelijke nadelen van hoogsensitiviteit:
- Overprikkeling dat zich uit in bijvoorbeeld: Moeheid, stress, snel geïrriteerd raken, concentratieverlies.
- Diep gekwetst kunnen worden. Ook lichamelijk gevoeliger voor pijn dan gemiddeld.
- Negatieve gevoelens van anderen overnemen.
- Last hebben van harde geluiden, fel licht, geuren (vb. parfum), strakke of kriebelende kleding.
- Meer tijd nodig hebben voor informatieverwerking.
- Last hebben van een jachtige maatschappij, drukke omgeving, mensenmassa’s.
- Op werk last van: Werken met deadlines, kantoortuin, omgang met collega’s: met sommige mensen juist heel goed en met andere juist slecht contact.
- (vroeger) gepest geworden, moeite met dominante mensen, gelijkwaardigheid belangrijk vinden.
- Perfectionisme, daardoor langzamer werken dan anderen, fouten constateren, als betweter of bemoeial gezien worden.
- Moeite met grenzen aangeven, je laat over je heen lopen, teveel voor anderen doen, je wordt niet gehoord.
Net als bij elke andere eigenschap zijn er positieve en minder positieve kanten. Wanneer je die beide in kaart brengt komt er meer overzicht en evenwicht. Ook kun je soms de voordelen gebruiken om de nadelen te beperken. Bijvoorbeeld: Door bewust dingen op te zoeken waar je intens van geniet, verlaag je jouw stressniveau.